Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου 2010

Ιράκ: Το Σουέζ των ΗΠΑ


Η εισβολή της Βρετανίας και της Γαλλίας στο Σουέζ τον Νοέμβριο του 1956 ήταν η τελευταία προσπάθεια των δύο μεγάλων ευρωπαϊκών αποικιακών δυνάμεων όχι μόνο να διασφαλίσουν τα ζωτικά τους συμφέροντα στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή αλλά να διαμηνύσουν ότι παραμένουν Μεγάλες Δυνάμεις ικανές να παρεμβαίνουν μονομερώς σε κάθε σημείο του πλανήτη.

Η επέμβαση επιτάχυνε την έκπτωσή τους, προσγείωσε τις ηγεσίες στην πραγματικότητα με το μεν Λονδίνο να επιλέγει την πλήρη υποταγή στις ΗΠΑ την δε Γαλλία να αναζητεί πολιτική πρωτοκαθεδρία στην Δυτική Ευρώπη.

Ο τερματισμός την βδομάδα που πέρασε της μάχιμης αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στο Ιράκ, προαναγγέλλει μια παρόμοιου τύπου απεμπλοκή και από το Αφγανιστάν. Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι στην Ουάσιγκτον υπάρχει πλήρης συναίσθηση ότι η μεταψυχροπολεμική παντοδυναμία τερματίσθηκε και ότι δεν μπορεί να παραταθεί και πολύ περισσότερο να ενισχυθεί με τον μονομερή παρεμβατισμό.

Η παραδοχή όμως από την Πολιτική Ηγεσία και την Ελίτ Των Ειδημόνων στις ΗΠΑ ότι ζούμε σε έναν πολυπολικό και ίσως σε έναν απολικό κόσμο δεν απαντά στο ερώτημα για την γραμμή πλεύσης που θα ακολουθήσουν οι ΗΠΑ στην δεύτερη δεκαετία του νέου αιώνα.

Το ενδεχόμενο μάλιστα να χάσει ο Ομπάμα στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου, τον έλεγχο της Γερουσίας θα περιπλέξει ακόμη την αργή και επίπονη προσπάθεια για διαμόρφωση νέων ισορροπιών. Δύο σχεδόν χρόνια μετά την θριαμβευτική νίκη Ομπάμα οι νέες επιλογές στην εξωτερική πολιτική ή είναι ακόμη στο επίπεδο διακηρύξεων ή προχωρούν μετά δυσκολίας ή δεν υπάρχουν:

Σε επίπεδο διακηρύξεων παραμένει το άνοιγμα απέναντι στον Μουσουλμανικό Κόσμο όπως το περιέγραψε ο Ομπάμα στους λόγους του στην Κωνσταντινούπολη και στο Κάιρο την Άνοιξη του 2009.

Αργά προχωρεί η βελτίωση των διμερών σχέσεων ΗΠΑ-Ρωσίας, παρά την εγκατάλειψη της Αντιπυραυλικής Ασπίδας του Μπους και την υπογραφή της συμφωνίας για τη μείωση των στρατηγικών πυρηνικών όπλων. Μεγάλη εκκρεμότητα τα δίκτυα μεταφοράς Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου όπου η ψυχροπολεμική ένταση εξακολουθεί να κυριαρχεί.

Κλιμάκωση της αμοιβαίας καχυποψίας διαπιστώνεται στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας καθώς η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού επανέρχεται τις προτεραιότητες του Λευκού Οίκου μετά την χρεοκοπία των επεμβάσεων στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν.

Η διαμετρικά αντίθετη διαχείριση της εξόδου από την Κρίση που έχουν επιλέξει οι ΗΠΑ και η Γερμανία οριοθετούν και τη δυνατότητα βελτίωσης της Διατλαντικής Σχέσης. Ετσι όσο παράδοξο και αν αυτό ηχεί η δυναμική επιδείνωση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο ακτές του Ατλαντικού είναι πολύ πιο ανησυχητική από ό,τι την Άνοιξη του 2003 όταν ο Μπους υιός συγκρούστηκε μετωπικά με το Παρίσι και το Βερολίνο λίγο πριν την εισβολή στο Ιράκ.

Αν η υποκατάσταση της Ομάδας των G-8 από τους G-20 επεβλήθη από την ανάγκη διαχείρισης μιάς Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Κρίσης η αποδοχή των αναδυόμενων νέων δυνάμεων ως εταίρων στην διαμόρφωση των περιφερειακών αλλά και των παγκόσμιων ισορροπιών δεν φαίνεται να είναι προτεραιότητα για την Ουάσιγκτον.

Δύο χρόνια σχεδόν μετά την εκλογή του ο Ομπάμα με τις αποφάσεις του στο Ιράκ και τις προθέσεις του στο Αφγανιστάν όχι μόνον προσπαθεί να απεμπλακεί από την βαριά κληρονομιά του προκατόχου του αλλά δείχνει να αντιλαμβάνεται το τέλος εποχής.

(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 06/09/2010)

Δεν υπάρχουν σχόλια: