Καθίσταται συνεχώς όλο και πιο φανερό ότι η εξωτερική πολιτική του Τούρκου πρωθυπουργού Ερντογάν ανατρέπει το πλέγμα σχέσεων στο οποίο εδράζεται ως τώρα η γεωπολιτική ισορροπία στη Μέση Ανατολή. Η εν εξελίξει διάρρηξη της στρατηγικής σχέσης Τουρκίας-Ισραήλ έγινε ακόμη πιο αισθητή για τους Έλληνες μετά από την πρόσφατη επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου στην χώρα (μάλιστα, λίγες μόλις εβδομάδες μετά την επίσκεψη Παπανδρέου στο Ισραήλ) και κατά την οποία τέθηκαν οι βάσεις για πολύπλευρη διμερή συνεργασία.
Μάλιστα, η ρήξη Τουρκίας-Ισραήλ γίνεται αισθητή και στον ενεργειακό τομέα. Ενδεικτική είναι η είδηση, στις 29 Ιουλίου, ότι η ισραηλινή ανεξάρτητη παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας Dorad Energy πρόκειται να αντικαταστήσει την τουρκική Zorlu Enerji στο πρόγραμμα κατασκευής του μεγαλύτερου ιδιωτικού σταθμού παραγωγής ενέργειας στο Ισραήλ, με αμερικανικό όμιλο. Το γεγονός, που αποδόθηκε στη επιδείνωση των Ισραηλινοτουρκικών σχέσεων, μετά την επίθεση ισραηλινών κομμάντο στον στολίσκο που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στην Γάζα στις 31 Μαΐου, δεν έγινε αντιληπτό στην Ελλάδα .
Μεγάλος, ωστόσο, κίνδυνος, μακροπρόθεσμα, για την ισορροπία της περιοχής δεν είναι μόνο η διατάραξη των διακρατικών ισορροπιών, αλλά και του ενδοκρατικού status quo των συντηρητικών μουσουλμανικών χωρών της Μέσης Ανατολής. Πραγματικά, ο «νέο-οθωμανικός» προσανατολισμός της στρατηγικής Ερντογάν-Νταβούτογλου, φιλοδοξεί να καταστήσει τον Τούρκο πρωθυπουργό νέο «Χαλίφη» για τους μουσουλμάνους της περιοχής. Υπερθεματίζοντας, όμως, σε υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ισλαμικού κόσμου έναντι του Ισραήλ και της Δύσης, ο Ταγίπ Ερντογάν απονομιμοποιεί τα καθεστώτα χωρών της περιοχής με φιλοδυτικό προσανατολισμό (όπως η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία) στα μάτια των ίδιων των υπηκόων τους.
Οι επιπτώσεις πολιτικών που έχουν αντίκτυπο στις μάζες έχουν, βέβαια, τις περισσότερες φορές, αποτελέσματα μη άμεσα, όμως συχνά πυροδοτούν εν υπνώσει δυνάμεις με εκρηκτικά αποτελέσματα. Το ενδεχόμενο, μάλιστα, της ριζοσπαστικοποίησης των λαϊκών ισλαμικών μαζών της Μέσης Ανατολής καθίσταται απείρως πιο σοβαρό σε περίπτωση αμερικανικής ή ισραηλινής επίθεσης στο Ιράν ...
Η πρώτη φάση εφαρμογής της «νέο-οθωμανικής» στρατηγικής του Ερντογάν (και του εμπνευστή της, Υπουργού Εξωτερικών της γείτονος, Νταβούτογλου), με την επικέντρωση στο Ιράν και στο Παλαιστινιακό, είναι ενδεικτική της περιχαράκωσης στην οποία οδηγεί την γείτονα σε σχέση με την Δύση. Είτε πρόκειται για δικαιολογία είτε όχι, η Τουρκία του Ερντογάν θέλει να δείξει ότι δεν πτοείται από την απόρριψη της «ευρωπαϊκής προοπτικής» της από τις μεγάλες χώρες της Ε.Ε. (Γαλλία, Γερμανία), αλλά ότι έχει δικό της «ζωτικό χώρο», ήδη από την εποχή του ένδοξού της … οθωμανισμού, την μουσουλμανική Μέση Ανατολή.
«Η Τουρκία, η οποία αδυνατεί να πατήσει στέρεα με τα πόδια της στην Ασία, είναι αδύνατον να στήσει το βλέμμα της στον ορίζοντα και να δει την Ευρώπη», διακηρύσσει αγέρωχα ο Νταβούτογλου στο γεωπολιτικό του «μανιφέστο», «Το Στρατηγικό Βάθος», σελ. 837 (στα ελληνικά: εκδόσεις Ποιότητα κλπ., σελ. 864). Όμως, όπως υποστηρίζει ικανή μερίδα ιστορικών, η μακρόχρονη παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αρχίζει με την κατάκτηση των αραβικών εδαφών στις αρχές του 16ου αιώνα: η Αυτοκρατορία ακολουθεί τις πιο συντηρητικές ισλαμικές παραδόσεις, για να γίνει ανεκτή από τους νέους και πολυπληθέστατους Άραβες υπηκόους της και, μάλιστα, ο ίδιος ο Σουλτάνος Σελήμ Α΄ παίρνει τον τίτλο του Χαλίφη.
Επίσης, καλό θα ήταν να θυμηθούμε ότι ο πανισλαμισμός ήταν το ιδεολογικό «καταφύγιο» της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας επί Αμπντούλ Χαμίτ Β’(1876-1909), όταν σιγά σιγά έχανε τα ευρωπαϊκά της εδάφη και περιχαρακωνόταν στις μουσουλμανικές ασιατικές περιοχές, βλέποντας την Δύση ως μία απειλή για την ίδια την ύπαρξή της.
Συμπερασματικά, το δέλεαρ του Ερντογάν να ηγηθεί της μουσουλμανικής ταυτότητας στην Μέση Ανατολή δεν έχει και τα πλέον ευοίωνα ιστορικά προηγούμενα όχι μόνο για την Τουρκία, αλλά και για την σταθερότητα όλης της περιοχής εν γένει …
ENERGIA
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου