Η κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας θυμίζει πλέον τριτοκοσμική πόλη. Το θέαμα των ζητιάνων σε κάθε διασταύρωση, των αδέσποτων σκυλιών που επιτίθενται σε τουρίστες και των ανεξέλεγκτων παράνομων πλανοδίων εμπόρων είναι ανεπίτρεπτο.
Είναι αστείο να μιλάμε για την πρωτεύουσα μιας κατ’ εξοχήν τουριστικής χώρας, όταν η Αθήνα κάνει ό,τι μπορεί για να γίνει απωθητική στους ξένους επισκέπτες. Η ευθύνη ανήκει στον Δήμο Αθηναίων και στην κυβέρνηση. Αν δεν κάνουν κάτι άμεσα θα είναι τεράστια η ευθύνη τους για το κατάντημα μιας ιστορικής πόλης.
«Η Πολιτεία πρέπει να χτυπήσει βαθύτερα, σε τελωνεία, αποθήκες»
Φέτος, πάρα πολλοί γύρισαν από τις διακοπές τους με το ίδιο, τεράστιο, φωσφοριζέ ρολόι χειρός με το λουράκι από σιλικόνη. Ηταν, κατά κοινή ομολογία, το σουξέ των μικροπωλητών της παραλίας. Σε τόσο ωραία χρώματα και με μόλις 20 ευρώ (με 5 το έπαιρνες στο Ζούμπερι, με 25 στη Μύκονο), αλλά και με τόση πίεση από τους μικροπωλητές που είχαν κατακλύσει κυριολεκτικά τις πλαζ, «λύγισαν» ακόμα και πολλοί από εκείνους που από πεποίθηση δεν ψωνίζουν προϊόντα «μαϊμούδες» και δεν στηρίζουν το παρεμπόριο.
Οι ίδιοι σήμερα, φορώντας τα νέα τους ρολόγια (που βέβαια σταμάτησαν ήδη να λειτουργούν), συμπάσχουν με τους καταστηματάρχες του κέντρου της Αθήνας, που δηλώνουν ότι έχουν φτάσει στο αμήν λόγω του παρεμπορίου και «νουθετούν» τους Αφρικανούς που στα καφενεία τους πλησιάζουν με τις νέες κυκλοφορίες από CD και DVD.
Στην Αθήνα, η Δημοτική Αστυνομία κυνηγάει τους παράνομους μικροπωλητές και απομακρύνει την πραμάτεια τους. Μόνο τους τελευταίους οκτώ μήνες, έχουν γίνει 14.118 τέτοιες κατασχέσεις, που αντιστοιχούν σε 578.488 προϊόντα, ενώ έχουν επιβληθεί 937 πρόστιμα.
«Τα προϊόντα δεν χωρούν πια στις αποθήκες μας», λέει ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Αθηναίων κ. Ανδρέας Παπαδάκης. «Οι μικροπωλητές, όμως, την επόμενη μέρα είναι στο ίδιο σημείο. Για να λυθεί το πρόβλημα πρέπει η πολιτεία να χτυπήσει πιο βαθιά, στην πηγή: στα τελωνεία και στις αποθήκες όπου διατηρούνται αυτά τα προϊόντα. Είναι θέμα ΣΔΟΕ και Αστυνομίας, η Δημοτική Aστυνομία δεν έχει αρμοδιότητα εκεί», καταλήγει.
Πράγματι, το 90% των προϊόντων που διατίθενται στους πάγκους των μικροπωλητών που στήνονται σε κάθε γωνιά πια της χώρας εισέρχεται από τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Μόνο το 2009, οι τελωνειακές αρχές κατάσχεσαν 446.823 τεμάχια (χωρίς τα τσιγάρα), κυρίως προϊόντα ρουχισμού, το μεγαλύτερο ποσοστό των οποίων προερχόταν από την Κίνα. Εκτιμάται ότι ο ετήσιος τζίρος του παρεμπορίου στην Ελλάδα ξεπερνάει τα 15 δισ. ευρώ, ενώ η απώλεια φορολογικών εσόδων κυμαίνεται στα 5 δισ. ευρώ.
Μάστιγα για την Αθήνα οι επαίτες
Κατακλύζουν τους δημόσιους χώρους, ενώ το φαινόμενο εμφανίζεται εντονότερο στο κέντρο εντείνοντας την εικόνα της υποβάθμισης Της Λινας Γιανναρου
«Αντε πάλι... Κάθε φανάρι τα ίδια. Θα κάνω ότι ψάχνω την τσάντα. Οχι. Θα κάνω ότι κοιτάω από την άλλη. Δεν έρχεται, εντάξει. Α, έρχεται. Θα του πω ότι δεν έχω. Θα είναι ψέμα. Ντρέπομαι. Δεν μπορώ όμως κάθε φανάρι και ευρώ. Ξεχάσαμε πόσο είναι το ευρώ... Πλησιάζει. Ο μπροστινός τού άνοιξε τους υαλοκαθαριστήρες. Θα πάρω το σοβαρό μου ύφος. Αυτό θα κάνω, θα πω αυστηρά όχι. Ή όχι...».
Κάποια ή και όλες από τις παραπάνω σκέψεις κάνουμε οι περισσότεροι από όσους οδηγούμε σε αυτή την πόλη και καθημερινά ερχόμαστε σε επαφή με μία από τις πιο τραγικές καταστάσεις της ζωής, την επαιτεία. Θυμός, στενοχώρια, ενοχές, θλίψη, πάλι θυμός, εναλλάσσονται μέσα μας κάθε φορά που αντικρίζουμε εξαθλιωμένα άτομα να κατακλύζουν στην κυριολεξία τους δημόσιους χώρους. Και για να τα καταφέρουμε (οι περισσότεροι), αναζητούμε «λογικές» και βολικές εξηγήσεις/λύσεις: «λένε ψέματα», «τους τα παίρνουν οι γονείς τους», «θα δίνω σε έναν, όχι σε όλους» κ.ο.κ.
Δεν είναι όμως ιδέα μας.
Οι επαίτες στους αθηναϊκούς -και όχι μόνον- δρόμους αυξάνονται δραματικά χρόνο με τον χρόνο. Πράγματι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, το 2008 είχαν καταγραφεί 882 απόπειρες επαιτείας σε όλη την επικράτεια (στη συντριπτική τους πλειονότητα από αλλοδαπούς), ενώ το 2009 1.253 (αύξηση 52,25%). Το 1998 τα αντίστοιχα περιστατικά ήταν 409. Χωρίς διαθέσιμα συγκεντρωτικά στοιχεία, το 2010 αναμφίβολα θα καταγράψει περαιτέρω έξαρση του προβλήματος. Σε κάθε δρόμο, σε κάθε φανάρι, μια ανθρώπινη τραγωδία. Αληθινή; Ψεύτικη; Τι σημασία έχει τελικά; Ο Χ. στο φανάρι της Καποδιστρίου μετράει κάθε βράδυ τα ψιλά του και αγοράζει από ένα σουβλάκι και ένα χυμό για τον ίδιο και τους συγκατοίκους του, ενώ ο μικρός Σ. στην Πατησίων αντάλλαξε μια μέρα 300 ευρώ σε ψιλά στο σούπερ μάρκετ.
Το φαινόμενο έχει πολλές αιτίες. Από τη μία πλευρά, η οικονομική συγκυρία, εδώ αλλά και παγκοσμίως, έχει πράγματι «βγάλει» πολλούς ανθρώπους έξω στον δρόμο. Ανεργία, ανέχεια «χτυπούν» όλο και περισσότερους που βρίσκουν ως πρώτη ή μόνη λύση την επαιτεία. Στο περιβάλλον αυτό βρίσκουν φυσικά περιθώριο δράσης και διάφορα κυκλώματα που εκμεταλλεύονται παιδιά ή και γυναίκες, τις οποίες επίσης βγάζουν στον δρόμο.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, τη δική τους ευθύνη για τη γιγάντωση του προβλήματος που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες στους δρόμους έχουν και οι Αρχές. «Δεν υπάρχει η δυνατότητα να ασχοληθούμε με τους επαίτες», λέει χωρίς περιστροφές αστυνομική πηγή. «Και αυτό, γιατί πολύ απλά δεν χωράνε κρατητήρια. Οι περισσότεροι ανήκουν στις ομάδες που δεν απελαύνονται εύκολα και άρα θα χρειαστεί να παραμείνουν 3 - 4 μήνες στα κρατητήρια. Δεν υπάρχει όμως χώρος». Σύμφωνα με τον ίδιο, σημαντικό ρόλο έχει και το γεγονός ότι κάθε σχετική επιχείρηση της αστυνομίας συναντά την κοινωνική κατακραυγή. «Οταν μαζεύουμε τους ανθρώπους από τα φανάρια, οι πολίτες εξεγείρονται. «Αυτοί σας πείραξαν;» φωνάζουν.
Αυτό αποθαρρύνει τους διοικητές των τμημάτων να ασχοληθούν με το θέμα».
Το φαινόμενο, φυσικά, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη μεταναστευτική πολιτική. Δεν είναι τυχαίο ότι όταν, επί της προηγούμενης κυβέρνησης, λειτουργούσαν τα κέντρα κράτησης (τα οποία στη συνέχεια έκλεισαν λόγω των άθλιων συνθηκών που επικρατούσαν σε αυτά), και άρα υπήρχαν χώροι προώθησης των μεταναστών που προσάγονταν για επαιτεία, η κατάσταση στους δρόμους ήταν καλύτερη.
Στέλεχος της προηγούμενης κυβέρνησης αναφέρει στην «Κ» ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος εντασσόταν στη συνολική στρατηγική για αντιμετώπιση του θέματος των παράνομων μεταναστών. Οι συνεχείς «σκούπες» από τα φανάρια, η απέλαση όσων δεν είχαν χαρτιά και -κυρίως- η «επικοινωνία» αυτών των κινήσεων είχαν στόχο να καταστεί η χώρα αφιλόξενος τόπος για τους παράνομους μετανάστες.
Φαίνεται, όμως, ότι ήταν ένα χαλί που απλώς κάλυπτε το πρόβλημα. Οταν τα κέντρα κράτησης έκλεισαν και τα κρατητήρια γέμισαν, οι εναλλακτικές περιορίστηκαν. Τα προγράμματα εθελούσιου επαναπατρισμού λίγο μπορούν να απαλύνουν το πρόβλημα, που συνεχώς μοιάζει να οξύνεται. «Πρέπει η Πολιτεία να μας πει τι θα κάνει με τους μετανάστες συνολικά» είναι η φράση στο στόμα όλων.
Εισαγωγή ανθρώπων προς εκμετάλλευση
Κυκλώματα αλλοδαπών από βαλκανικές χώρες εκμεταλλεύονται πολλούς από τους επαίτες που κατακλύζουν διάφορες περιοχές της χώρας, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ανάμεσα σε αυτούς συχνά εντοπίζονται μικρά παιδιά και άνθρωποι με ειδικές ανάγκες οι οποίοι ζητιανεύουν σε πολυσύχναστα σημεία ή «πωλούν χαρτομάντιλα».
Οπως επισημαίνουν αστυνομικοί, σε μεγάλο ποσοστό πρόκειται για άτομα τα οποία γνωρίζουν εξαρχής τι είδους «δουλειά» πρόκειται να κάνουν, ενώ σπανιότερα πιστεύουν ότι τους περιμένει όντως κάποια εργασία, αλλά, μη θέλοντας να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, συμβιβάζονται με τη «νέα πραγματικότητα».
«Πρόκειται για μικροκυκλώματα που φέρνουν ανθρώπους από την περιοχή τους, συχνά συγχωριανούς ή και συγγενείς τους. Στο 80% των περιπτώσεων οι επαίτες, θύματα εκμετάλλευσης των κυκλωμάτων, είναι από το οικείο ή φιλικό περιβάλλον των «αφεντικών» τους», αναφέρει αξιωματικός της ΓΑΔΑ.
Διαμένουν σε άθλια καταλύματα, για τα οποία «χρεώνονται» με δυσανάλογα μεγάλα ποσά, το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεών τους. Αστυνομικοί περιγράφουν ότι η εξάρθρωση τέτοιων κυκλωμάτων είναι δύσκολη υπόθεση, καθώς τις περισσότερες φορές οι ίδιοι οι επαίτες δεν επιθυμούν να σταματήσουν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα και δεν συνεργάζονται με τις αρχές. Οταν όμως υπάρχουν καταδίκες για τράφικινγκ, οι ποινές είναι βαρύτατες.
Καταστηματάρχες και επιχειρήσεις προχωρούν σε μηνύσεις κατά των Αρχών
Του Κωστα Oνισενκο
Μήνυση κατά των αρχών κατέθεσε την περασμένη Τρίτη ο Γιώργος Μαλαχιάς, ιδιοκτήτης καταστήματος κινητών τηλεφώνων επί της οδού 3ης Σεπτεμβρίου, στο κέντρο της Αθήνας. Η μήνυση, σύμφωνα με τον ίδιο, «στρέφεται κατά της αστυνομικής διεύθυνσης, της δίωξης ναρκωτικών, του διοικητή του τοπικού τμήματος, των υγειονομικών και των δημοτικών αρχών», καθώς θεωρεί ότι δεν έπραξαν τα δέοντα προκειμένου να αντιμετωπιστούν το οξύ πρόβλημα της διακίνησης ναρκωτικών και η εγκληματικότητα στην περιοχή που βρίσκεται η επιχείρησή του.
«Ολη η περιοχή είναι γεμάτη χρήστες ναρκωτικών και οι αρχές δεν ανταποκρίνονται στον ρόλο τους, με αποτέλεσμα να βλέπω συνεχή μείωση της δουλειάς μου και να ζημιώνομαι οικονομικά. Οι πελάτες μου αποφεύγουν να έρχονται στο κατάστημα γνωρίζοντας την κατάσταση που επικρατεί. Ωστόσο, το κράτος απαιτεί από μένα να πληρώνω φόρους και ΤΕΒΕ, να αποδίδω ΦΠΑ κ. λπ. Ενώ εγώ οφείλω να είμαι «εντάξει» με τις υποχρεώσεις μου, το κράτος δεν πράττει ανάλογα όσον αφορά τις δικές του υποχρεώσεις» δήλωσε ο κ. Μαλαχίας, αιτιολογώντας την απόφασή του.
«Και δεν είμαι ο μόνος. Αύριο κιόλας εκατοντάδες μέλη του συλλόγου μας είναι έτοιμα να καταθέσουν μηνύσεις και αγωγές επειδή δεν αντέχουν άλλο την κατάσταση», πρόσθεσε ο συντονιστής της Κίνησης Πολιτών Κέντρου Αθήνας Δημ. Νικολακόπουλος, που σκοπεύει να καταθέσει ως μάρτυρας.
ΑποζημιώσειςΗ κίνηση του κ. Μαλαχία μοιάζει περισσότερο ως ξεχείλισμα προσωπικής αγανάκτησης για τα συσσωρευμένα προβλήματα. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», μεγάλες επιχειρήσεις του κέντρου οι οποίες έχουν καταγράψει σημαντικές οικονομικές απώλειες εξαιτίας της εγκληματικότητας και της υποβάθμισης σχεδιάζουν επίσης αγωγές κατά του Δημοσίου ζητώντας οικονομικές αποζημιώσεις.
Θα επισυνάπτονται μάλιστα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ακριβώς η εγκληματικότητα είναι εκείνη που ευθύνεται για τη μείωση στα έσοδα. Ενδεικτικά, όπως αναφέρει μελέτη του Ινστιτούτου Ερευνών του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδας, τα ξενοδοχεία που βρίσκονται σε περιοχές του κέντρου πλήττονται από την υποβάθμιση και υστερούν σε έσοδα περίπου κατά 48% σε σχέση με εκείνα εκτός κέντρου, ενώ παρόμοια είναι και η εικόνα της εμπορικής κίνησης.
Η Κυψέλη υποφέρει από ιδιότυπο «γκέτο»
Μια εκρηκτική κατάσταση που από στιγμή σε στιγμή μπορεί να εκραγεί επικρατεί σήμερα στην πάλαι ποτέ πιο φιλήσυχη αστική γειτονιά της πρωτεύουσας.
Η Κυψέλη και ιδίως η περιοχή που περικλείεται από την πλατεία Κυψέλης, την οδό Φωκίωνος Νέγρη, την Πατησίων και την πλατεία Αμερικής αποτελεί ένα ιδιότυπο «γκέτο» για μετανάστες, μικροεγκληματίες, εμπόρους ναρκωτικών και κάθε λογής «προστάτες», με τα πράγματα να αγριεύουν με το που πέφτει η νύχτα.
Τοξικομανείς κάνουν χρήση ναρκωτικών μπροστά στις πόρτες των πολυκατοικιών, γυναίκες (κυρίως από την Αφρική) κάνουν «πιάτσα» στα στενά, ο πεζόδρομος της Φωκίωνος αποτελεί πεδίο για κάθε είδους «ντιλ», το παρεμπόριο και η επαιτεία, κανονική «εργασία».
«Η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο», λέει στην «Κ» η κ. Χρυσούλα Γεωργιοπούλου, κάτοικος της περιοχής, που πριν από λίγα χρόνια είχε δραστηριοποιηθεί με στόχο να κηρυχθεί η παλιά αγορά Κυψέλης διατηρητέα. Εκείνος ο στόχος είχε επιτευχθεί, όμως τα πράγματα δεν κύλησαν όπως αναμενόταν. «Φανταστήκαμε ότι θα αναβαθμιζόταν ολόκληρη η περιοχή, αλλά τελικά σήμερα είναι αδύνατον για μια οικογένεια ακόμη και να βγει βόλτα στη Φωκίωνος Νέγρη.
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει να διηγηθεί ένα περιστατικό βίας», συνεχίζει. «Εμένα μου έκλεψαν την τσάντα μέρα μεσημέρι από την είσοδο της πολυκατοικίας, ενώ σε φίλη στη Φωκίωνος Νέγρη, 8 η ώρα, καλοκαίρι, με φως, το κολιέ από το λαιμό. Κανείς δεν τόλμησε να πει κιχ»...
συρραφή άρθρων της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου