Γράφει ο ΣΠΥΡΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ, φιλόλογος-συγγραφέας
Τέσσερις φορές, αν θυμάμαι καλά, κοντέψαμε να βρεθούμε σε εμπόλεμη κατάσταση με τους γείτονές μας, τους Τούρκους: Η πρώτη ήταν εκείνη με την έξοδο του ερευνητικού πλοίου των Τούρκων, του «Hora» και τη γνωστή προτροπή του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης «βυθίσατε το Hora».
Η δεύτερη ήταν εκείνη με τα Ίμια, που ξεκίνησε με τους γνωστούς αδέξιους χειρισμούς και κατέληξε με τη γνωστή φράση ευγνωμοσύνης του τότε πρωθυπουργού, μέσα στη Βουλή, «ευχαριστώ τους Αμερικανούς».
Η τρίτη ήταν εκείνη με τον Οτσαλάν, η είσοδος του οποίου στη χώρα μας και τελικά, η παράδοσή του στους Τούρκους, μας εξασφάλισε τη διεθνή γελοιοποίηση.
Και έρχεται, πρόσφατα, η απόφαση της UNESCO να αναγνωρίσει τον Καραγκιόζη ως Τούρκο.
Μια απόφαση που αντί να ανακουφίσει το πανελλήνιο, γιατί, επί τέλους, απαλλαγήκαμε από μια αποκρουστική φιγούρα που, επί χρόνια, την προβάλαμε, όχι, όπως θα έπρεπε, ως πρότυπο προς αποφυγή, αλλά ως πρότυπο διαπαιδαγώγησης των παιδιών μας, ξεσήκωσε, αρκετούς μάλιστα, σε έντονες διαμαρτυρίες γιατί ο διεθνής αυτός οργανισμός, μας στέρησε ένα αξιόλογο στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς! Δείξαμε, έτσι για μια ακόμη φορά, ότι, τελικά, είμαστε Έθνος ...καραγκιόζηδων.
Ασαφή και συγκεχυμένα, απ’ ό,τι θυμάμαι από τα φοιτητικά μου χρόνια, τα όσα σχετίζονται με το πρόσωπο του Καραγκιόζη και τις περιπέτειές του. Μερικοί μάλιστα δε δίστασαν να τον συσχετίσουν με τα Ελευσίνια Μυστήρια και με την αττική κωμωδία. Πρόκειται ασφαλώς, για αφελή και επιπόλαια προσπάθεια.
Άλλοι υποστήριξαν ότι χώρα προέλευσης είναι η Κίνα από την οποία τον παρέλαβαν σε επαφή με τους Κινέζους, και σε τουρκικό έδαφος οφείλεται η διαμόρφωση των περιπετειών του σε δημόσιο, κωμικό θέαμα. Από τους Τούρκους, στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εισπήδησε και στην Ελλάδα, όπου έγινε ασμένως δεκτός και κατάντησε δημόσιο θέαμα, λίαν ευχάριστο μάλιστα. Οι βασικοί ήρωες, ο Καραγκιόζης και ο Χατζηαβάτης προσαρμόζονται στην ελληνική πραγματικότητα, μάλιστα χωρίς καμιά δυσκολία.
Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά του Καραγκιόζη που εύκολα βρήκαν απήχηση στις ψυχές των Ελλήνων; Ο Καραγκιόζης γίνεται ο αντιπροσω- πευτικός τύπος του αμόρφωτου, του φτωχού, του πειναλέου και φιλοπαίγμονα Ρωμιού, που αντισταθμίζει την τεμπελιά του και την αργία του με την πιο εκπληκτική καπατσοσύνη. Όλα τα ελαττώματα τα έχει αυτός ο τύπος: Τεμπέλης, παντογνώστης, οπαδός του εύκολου κέρδους, κλέφτης, άφιλος, άδικος, απατεώνας.
Λέτε αυτά τα γνωρίσματα να συγκίνησαν αρκετούς από τους ομοεθνείς μας που ανακήρυξαν τον Καραγκιόζη σε εθνικό ήρωα και έτσι ένιωσαν την ανάγκη να διαμαρτυρηθούν έντονα, επειδή η UNESCO τον κατέταξε στους εθνικούς ήρωες της Τουρκίας; Πάντως δεν αποκλείεται. Και αυτό το συμπέρασμα μπορούμε, χωρίς να κάνουμε λάθος, να το βγάλουμε, αν λάβουμε υπόψη μας, όσα κατά καιρούς, διαδραματίστηκαν σε τούτο το δύσμοιρο τόπο. Και δεν είναι ανάγκη να καταφύγουμε σε χρόνια μακρινά, ούτε να επεκταθούμε σε πολλούς τομείς του εθνικού μας βίου.
Μας είναι αρκετά τα τριάντα έξι χρόνια της λεγόμενης "μεταπολίτευσης" κατά τα οποία ο δημόσιος βίος της χώρας κατακλύστηκε από κάθε μορφής "καραγκιόζηδες" που οδήγησαν τη χώρα μας στη σημερινή τραγική κατάσταση. Και επειδή, κατά τη λαϊκή ρήση, "το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι", η πλειοψηφία αυτού του είδους των ανθρώπων βρέθηκε, δυστυχώς, στο χώρο της πολιτικής. Να μην επαναπαυτούμε όμως με αυτή τη διαπίστωση, να ρίξουμε όλα τα βάρη στους πολιτικούς και να αναζητήσουμε "άλλοθι" για τον εαυτό μας. Να έχουμε το θάρρος να ομολογήσουμε πως δίπλα στους "καραγκιόζηδες" της πολιτικής, υπήρξαμε όλοι εμείς οι "καραγκιόζηδες" που συμπορευτήκαμε μαζί τους.
Μας βόλευε, άλλωστε, αυτή η κατάσταση. Ήταν μέσα στο αίμα μας, ήταν ανάμεσα στα σακατιλίκια που μας άφησε φεύγοντας – όπου, βέβαια, έφυγε – η τουρκοκρατία: στο ραχατιλίκι, στο ρουσφέτι, στο ραγιαδισμό. Ο καθηγητής Τσουκαλάς, άλλωστε, - αν δεν κάνω λάθος, - μας το είπε ξεκάθαρα: Όλα αυτά τα χρόνια –της "μεταπολίτευσης" εννοεί– μια διεφθαρμένη πολιτική ηγεσία συμπορεύτηκε με μια διεφθαρμένη κοινωνία. Έτσι φτάσαμε στη σημερινή χρεοκοπία.
Έτυχε, αρκετά χρόνια της ζωής μου, να ασχοληθώ με τα κοινά. Στρατιές οι "καραγκιόζηδες" που συνάντησα στο διάβα μου. "Καραγκιόζηδες" σε εθνικό επίπεδο, "καραγκιόζηδες" σε τοπικό. Όλοι τους βλέπαμε και τους ξέραμε, δεν είχαμε – και δεν έχουμε – το θάρρος όμως δημόσια να τους στηλιτεύσουμε. Και αυτό το κάναμε, γιατί τα "καραγκιοζιλίκια" τους γίνονταν όχι από όλους, οπωσδήποτε από τους πολλούς.
Οι καιροί όμως ου μενετοί. Τώρα πια δεν έχουμε "άλλο σκαλί να κατρακυλίσουμε πιο βαθιά στου κακού τη σκάλα", συνεπώς δεν υπάρχουν περιθώρια και για άλλα "καραγκιοζιλίκια".
Ο αγώνας για την αποκάλυψή τους αποτελεί υποχρέωση όλων μας, τώρα μάλιστα που πλησιάζουν οι αυτοδιοικητικές εκλογές και οι κάθε μορφής "καραγκιόζηδες" θα κάνουν ξανά την εμφάνισή τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου