Πέμπτη 29 Ιουλίου 2010

Νέες περιπλοκές για τα ΕΝΑΕ;

Μάλλον περιέπλεξε παρά ξεκαθάρισε το τοπίο σχετικά με την εξέλιξη της διαδικασίας αλλαγής ιδιοκτησιακού καθεστώτος των Ελληνικών Ναυπηγείων Α.Ε. (ΕΝΑΕ), ο υπουργός Εθνικής Άμυνας με τις σημερινές ανακοινώσεις του.

Οι ανακοινώσεις έγιναν κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στους στρατιωτικούς συντάκτες στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Συγκεκριμένα ανακοίνωσε, ότι χθες 28 Ιουλίου επετεύχθη συμφωνία μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη βάση των αρχών που είχαν συμφωνηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στις 2 Ιουλίου 2008 για τις παράνομες κρατικές επιδοτήσεις για την περίοδο προ του 1999. Υπενθυμίζεται ότι το αρχικό πρόστιμο ανερχόταν σε 230 εκατ. ευρώ και σε αυτό θα πρέπει να προστεθούν και οι τόκοι.

Η συμφωνία προβλέπει τον διαχωρισμό των ΕΝΑΕ σε στρατιωτικό και πολιτικό ναυπηγείο στη βάση του προβλεπόμενου βιομηχανικού έργου που πρόκειται να ανατεθεί, σε ποσοστό 75 προς 25%. Στο πλαίσιο αυτό, το στρατιωτικό ναυπηγείο πρόκειται να δεσμευθεί νομικά έναντι της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ότι την επόμενη 15ετία δεν πρόκειται να αναλάβει κανένα έργο που να αφορά τον πολιτικό τομέα. Ας σημειωθεί ότι με βάση το πρωτόκολλο που έχει συνταχθεί και συμφωνηθεί τον Ιούλιο του 2008 (2 Ιουλίου), η συγκεκριμένη περίοδος εξαίρεσης ήταν 10 χρόνια.

Όσον αφορά το πολιτικό ναυπηγείο που θα προκύψει από τον διαχωρισμό των ΕΝΑΕ, αυτό πρόκειται να δημοπρατηθεί στο πλαίσιο διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισμού.

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας ανέφερε επίσης την πρόθεση της κυβέρνησης να παραπέμψει την τελική αναλυτική συμφωνία που θα προκύψει από την εφαρμογή των προβλέψεων του τριμερούς συνυποσχετικού (υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ThyssenKrupp Marine Systems / TKMS, Abu Dhabi Mar Group / ADM) της 18ης Μαρτίου 2010 για κύρωση στη Βουλή. Τόνισε μάλιστα ότι η συμφωνία θα πρέπει να γίνει δεκτή με ευρύτερη συναίνεση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, χωρίς να αρκεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που σήμερα απολαμβάνει το κυβερνών κόμμα.

Μάλιστα, σε σχετική ερώτηση που του υποβλήθηκε, σημείωσε ότι η συναίνεση αφορά κυρίως το κόμμα της μείζονος αντιπολίτευσης, τη Νέα Δημοκρατία. Δήλωσε επίσης ότι σε περίπτωση που εγερθούν αντιρρήσεις  και διατυπωθούν ισχυρισμοί ότι η συμφωνία «έχει σκιές» τότε η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να μην την κυρώσει, αναλαμβάνοντας και το ανάλογο κόστος. Εξήγησε δε, ότι το κόστος αυτό  δεν περιλαμβάνει μόνο τα 2,2 δις ευρώ που έχουν καταβληθεί για τα τέσσερα υποβρύχια Type 214 που έχουν ήδη κατασκευαστεί για το Πολεμικό Ναυτικό (και των οποίων η παραλαβή θα πρέπει να αναμένει την ολοκλήρωση της διαδικασίας της διαιτησίας), αλλά και τις οποιεσδήποτε αποζημιώσεις προκύψουν για την TKMS από τη διαιτητική διαδικασία.

Αξίζει δε να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, ότι καλά γνωρίζοντες την υπόθεση νομικού κύκλοι, εκτιμούν ότι σε περίπτωση παραπομπής του ζητήματος στη διαιτησία το αποτέλεσμα θα είναι μάλλον δυσάρεστο για την ελληνική πλευρά.

Εξυπακούεται φυσικά ότι η ενεργοποίηση της διαδικασίας θα σημάνει αυτόματα και την πτώχευση των ΕΝΑΕ με ότι αυτό συνεπάγεται για τους εργαζόμενους σε αυτά, αλλά και τους υπεργολάβους της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης.

 

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας εξέφρασε επίσης την πεποίθησή του ότι η ολοκλήρωση των διαδικασιών  που προβλέπει το τριμερές συνυποσχετικό της 18ης Μαρτίου, θα απαιτήσει περισσότερο χρόνο (υπενθυμίζεται ότι η ισχύς του λήγει την 31η Αυγούστου 2010) αλλά και την εκτίμησή του, ότι η συμφωνία με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «ανοίγει» τον δρόμο για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ TKMS-ADM όσον αφορά την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των ΕΝΑΕ. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές την εξέλιξη αυτή θα την έβλεπε πολύ θερικά η ελληνική κυβέρνηση καθώς θα απαλλάσσονταν άμεσα από τη «δουλεία» εξεύρεσης δανείων για τη χρηματοδότηση της συνέχισης της λειτουργίας των ΕΝΑΕ.

Οι εύλογες απορίες του «defence-point»

Αν και είναι απόλυτα κατανοητή η πρόθεση του υπουργού να υλοποιήσει μια διαφανή διαδικασία και να αποφύγει την επανεμφάνιση των «σκιών» που στο παρελθόν, σε πολλές περιπτώσεις, έχουν εμφανιστεί στα προγράμματα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, θεωρούμε ότι έχει βάση η παρατήρηση, ότι η στάση αυτή, αν και πολιτικά και ουσιαστικά ορθή, εν τούτοις, εμπεριέχει μία σημαντική αντίφαση:
Η συμφωνία η οποία θα προκύψει ως τελικό προϊόν της υλοποίησης του συνυποσχετικού της 18ης Μαρτίου 2010, προβλέπεται και στηρίζεται σε αυτό το οποίο έχει ήδη υπογραφτεί από την ελληνική κυβέρνηση, δια χειρός του υπουργού Οικονομίας, Γεωργίου Παπακωνσταντίνου και του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελου Βενιζέλου. Κατά συνέπεια, εάν η ελληνική κυβέρνηση αισθάνεται ότι θα πρέπει να επιτύχει τη μέγιστη κοινοβουλευτική συναίνεση στο αποτέλεσμά της ΔΕΝ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΣΑ ΝΑ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΗΣ;

Επιπρόσθετα, το καθεστώς που δημιουργούν οι δηλώσεις Βενιζέλου, καθιστά παντελώς ανέφικτη την υλοποίηση μιας ενδιάμεσης λύσης μεταξύ TKMS και ADM, καθώς ουδείς εχέφρων επενδυτής θα αναλάμβανε τις τύχες των ΕΝΑΕ και φυσικά όλες τις οικονομικές τους υποχρεώσεις, γνωρίζοντας ότι η τελική μεταβίβαση δεν θα πρέπει να επικυρωθεί μόνο από την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή, αλλά με τη μέγιστη δυνατή συναίνεση, την προσυπογραφή δηλαδή εκ μέρους των κομμάτων της αντιπολίτευσης, τα οποία και μόνο για λόγους εσωτερικής πολιτικής σύγκρουσης, θεμιτό θα ήταν να την απορρίψουν!

Βέβαια δεν θα πρέπει να αγνοηθεί η περίπτωση να πρόκειται για ένα πολιτικό ελιγμό του κατά γενική ομολογία ευφυέστατου Μακεδόνα πολιτικού καθώς τυχόν απόρριψη της συμφωνίας από τη Νέα Δημοκρατία αυτομάτως μεταφέρει το βάρος της ευθύνης για τις εξελίξεις σε αυτήν.

Και σε αυτή όμως την περίπτωση η αβεβαιότητα σε επιχειρηματικό επίπεδο συνεχίζει να ισχύει.

 

Ο υφέρπων ελληνικός κρατικισμός και οι επενδύσεις

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, αν και σαφώς απέρριψε ως αδύνατη την παρούσα περίοδο την κρατικοποίηση των ΕΝΑΕ επισημαίνοντας μάλιστα ότι θα πρόκειται για εξαιρετικά αρνητικό μήνυμα στις διεθνείς αγορές, εν τούτοις, επισήμανε την ανάγκη ανασυγκρότησης και εξορθολογισμού της ελληνικής ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας.

Η διαπίστωση αυτή εκλήφθηκε ως στόχευση της κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός ενιαίου ναυπηγοεπισκευαστικού φορέα. Η εκτίμηση αυτή δεν αποτελεί παρά μόνο μια ακόμη έκφραση του ελληνικού κρατικισμού σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, ο οποίος έχει οδηγήσει τη χώρα στο σημερινό της αδιέξοδο. Οι δε εκφραστές της αγνοούν ή για την ακρίβεια εθελοτυφλούν στη αδήριτη και αμείλικτη πραγματικότητα: Η ανάπτυξη μιας υγιούς και βιώσιμης ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας, σήμερα περισσότερο από ποτέ,  πρέπει να στηρίζεται σε εξαγωγικές δραστηριότητες και όχι απλώς να είναι δέσμια και ταυτόχρονα δεσμώτης του ναυπηγικού προγράμματος του Πολεμικού Ναυτικού. Η λύση αυτή δοκιμάστηκε την προηγούμενη δεκαετία και δεν απέδωσε. Η προσπάθεια εφαρμογής της την ερχόμενη δεκαετία θα είναι σίγουρα ανεπιτυχής αφού πλέον λείπουν και οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι.

Κατά συνέπεια, η δημιουργία ενός ακόμη κρατικοδίαιτου ενιαίου ναυπηγικού φορέα, κάθε άλλο παρά ευοίωνες προοπτικές προσφέρει στην ελληνική βιομηχανία. Αντίθετα, η είσοδος επενδυτών που μπορούν αυτή την εξαγωγική προοπτική πρέπει να είναι όχι μόνο επιθυμητή, αλλά να αντιμετωπίζεται ως επιβεβλημένη ανάγκη και βέβαια να μην εμπλακεί στους θεμιτούς κοινοβουλευτικούς ανταγωνισμούς.

Δεν υπάρχουν σχόλια: