Ιθαγένεια στους μετανάστες: Τι ισχύει στην Ευρώπη;

Τη στιγμή που το μεταναστευτικό κυριολεκτικά διχάζει την ελληνική κοινωνία, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να εξετάσουμε το τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που αποτελούν κι αυτές, όπως η Ελλάδα, χώρες υποδοχείς πολλών μεταναστών, καθώς και το τι ρυθμίζει η εκάστοτε νομοθεσία για τη χορήγηση ιθαγένειας στους μετανάστες και τους αλλοδαπούς που δέχονται οι χώρες αυτές.

Πολωνία

Η Πολωνία είναι μια χώρα όπου συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη παρουσιάζει και διαθέτει αρνητικές πολιτικές ιθαγένειας (αντίστοιχες με την Ελλάδα) , φιλοξενώντας, όμως, ταυτόχρονα πολύ μικρό αριθμό μεταναστών. Όσον αφορά τους μετανάστες δεύτερης γενιάς το πολωνικό δίκαιο καθορίζει πως για να αποκτήσει κανείς την πολωνική υπηκοότητα απαιτείται δεκαετής νόμιμη παραμονή στη χώρα.

Όσον αφορά το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, η Πολώνια ανήκει στις χώρες όπου οι μετανάστες, ακόμα και αν έχουν ως μόνιμη κατοικία τους την Πολωνία, αλλά ταυτόχρονα δεν έχουν την ιθαγένεια, δεν έχουν δικαίωμα ψήφου στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης, ένα σημείο που διχάζει την Ευρώπη και προκαλεί ανισότητες ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης ως προς τον τρόπο που χειρίζεται η κάθε μια την υποδοχή των μεταναστών στο εσωτερικό της.

Γαλλία

Με τη γέννηση του ένα παιδί στη Γαλλία αποκτά αυτόματα τη γαλλική ιθαγένεια εάν ένας από τους γονείς του έχει γεννηθεί και αυτός σε γαλλικό έδαφος. Επίσης τα παιδιά των αλλοδαπών που κατοικούν μόνιμα στη Γαλλία για τουλάχιστον πέντε χρόνια έχουν το δικαίωμα της ιθαγένειας, ενώ ένα παιδί που γεννιέται στη Γαλλία, από γονείς με ιθαγένεια μιας εκ των πρώην αποικιών της Γαλλίας, μπορεί να λάβει αυτόματα την γαλλική ιθαγένεια.

Για όσους είναι άνω των 18 ετών η βασική προϋπόθεση είναι η παραμονή πέντε ετών στη χώρα και η περίοδος αυτή μειώνεται σε δύο έτη για όσους σπούδασαν σε γαλλικό πανεπιστήμιο. Τέλος, μετανάστης μπορεί επίσης να λάβει την γαλλική ιθαγένεια εφόσον παντρευτεί Γάλλο ή Γαλλίδα πολίτη.

ΙΣΠΑΝΙΑ

Την ισπανική ιθαγένεια μπορεί κανείς να αποκτήσει κατ' αρχήν βάσει καταγωγής: Οποιος γεννήθηκε στην Ισπανία από ισπανούς γονείς, τα παιδιά όσον είναι απάτριδες, όσοι έχουν γνωστή ως πρώτη κατοικία τους στην Ισπανία και τέλος όσοι γεννιούνται στην Ισπανία και είναι αγνώστου καταγωγής.

Όσον αφορά τους αλλοδαπούς, οι οποίοι θέλουν να πολιτογραφηθούν Ισπανοί, ισχύει ο γενικός κανόνας της νόμιμης παραμονής στη χώρα για δέκα χρόνια ενώ για τους πρόσφυγες ο χρόνος μειώνεται στα πέντε χρόνια.

Για όσους προέρχονται από ισπανόφωνες χώρες, καθώς και για τους Σεφαραδίτες Εβραίους (οι οποίοι είναι Εβραίοι ισπανικής καταγωγής) ο χρόνος που απαιτείται για την απόκτηση της ισπανικής ιθαγένειας είναι τα δύο χρόνια, νόμιμης παραμονής στην χώρα.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Όσον αφορά τη Γερμανία, τα ‘’μοντέλα’’ της οποίας αποτελούν ...μόδα για την Ελλάδα, με μια αλλαγή νομοθεσίας τα τελευταία έτη, κατόρθωσε να δημιουργήσει ίσως το πιο δίκαιο σύστημα της Ευρώπης.

Εκεί ο γενικός κανόνας είναι ότι οι αλλοδαποί μπορούν να πολιτογραφηθούν Γερμανοί έπειτα από οκτώ χρόνια μόνιμης παραμονής στη χώρα. Οι αιτούντες πρέπει να αποδείξουν ότι γνωρίζουν επαρκώς τη γερμανική γλώσσα , να έχουν καθαρό ποινικό μητρώο, να σέβονται τις διατάξεις του Ομοσπονδιακού Συντάγματος και τέλος να μπορούν να συντηρηθούν οικονομικά. Τα παιδιά που γεννιούνται από μη Γερμανούς γονείς στη χώρα μετά το 2000, αποκτούν με τη γέννηση τους τη γερμανική ιθαγένεια εφόσον ένας εκ των γονέων διαθέτει κάρτα παραμονής τουλάχιστον για τρία χρόνια και διαμένει στη Γερμανία τουλάχιστον επί οκτώ χρόνια.

Πάντως ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει επίσης να περάσει επιτυχώς το τεστ ενός μακροσκελούς ερωτηματολογίου, που θα πιστοποιεί τη γνώση της γερμανικής γλώσσας, το οποίο συγχρόνως προσφέρει και μια γενική εικόνα της κοινωνικής στάσης του ενδιαφερόμενου με ερωτήσεις από το ποια είναι η γνώμη του για τους ομοφυλόφιλους μέχρι και για το εάν συμμετείχε και σε κάποια τρομοκρατική οργάνωση! Λες και άν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα τους το έλεγε!

ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Στη Βρετανία ισχύει το πιο πολύπλοκο σύστημα απόκτησης ιθαγένειας σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, με διαφοροποιήσεις ανάλογα με την περίσταση (τόπος γένεσης, κατοικίας, συμπλήρωση 18^ου έτους, έγγαμος ή άγαμος βίος και διάστημα παραμονής στη χωρά), οι οποίες εν πολλοίς οφείλονται και στο αυτοκρατορικό παρελθόν της χώρας.

Για να πολιτογραφηθεί κάποιος Βρετανός πρέπει να είναι άνω των 18 ετών, να μπορεί να επικοινωνήσει σε αποδεκτό βαθμό στα αγγλικά, να έχει καθαρό ποινικό μητρώο και να είναι νομοταγής, ενώ κριτήριο αποτελεί και το εάν μπορεί να συντηρηθεί οικονομικά. Όσον αφορά τα κριτήρια του χρόνου παραμονής, η Βρετανία, όπως και η Γαλλία, απαιτεί τα ελάχιστα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, καθώς για να αποκτήσει κανείς την βρετανική ιθαγένεια απαιτείται να είναι κάτοικος του Ην. Βασιλείου τουλάχιστον πέντε χρόνια και να διαθέτει άδεια παραμονής αορίστου χρόνου.

Βεβαίως, όλα τα παραπάνω ισχύουν όταν ο ενδιαφερόμενος δεν έχει γεννηθεί στην Βρετανία, διότι στην περίπτωση αυτή, αν κάποιος έχει γεννηθεί στο έδαφος του Ην. Βασιλείου, από γονείς εγκατεστημένους εκεί, τότε αυτομάτως έχει το δικαίωμα του να λάβει ιθαγένεια. Άλλες περιπτώσεις απόκτησης της βρετανικής ιθαγένειας αποτελούν η υιοθεσία και η εξ’ αίματος συγγένεια με Βρετανό πολίτη.

ΣΟΥΗΔΙΑ

Για να γίνει κάποιος Σουηδός πολίτης πρέπει να πληρούνται πέντε, βασικές κατά το σουηδικό δίκαιο, προϋποθέσεις.

Πρώτον, να μπορεί να αποδείξει την ταυτότητά του. Αυτό γίνεται μέσω της επίδειξης διαβατηρίου ή δελτίου αστυνομικής ταυτότητας (τα αυθεντικά έγγραφα) ή μέσω στενού συγγενή (π.χ. γονέας) που είναι σουηδός πολίτης και μπορεί να την πιστοποιήσει.

Δεύτερον, να έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και τρίτον, να έχει κάρτα μόνιμης παραμονής ή δικαίωμα μόνιμης παραμονής.

Τέταρτον, να έχει ζήσει στη Σουηδία για συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Για τους αλλοδαπούς το χρονικό αυτό διάστημα είναι πέντε συνεχή χρόνια. Αν κάποιος είναι άπατρις, το χρονικό αυτό διάστημα είναι τέσσερα συνεχή χρόνια. Το ίδιο χρονικό διάστημα ισχύει και για τους πρόσφυγες. Αν κάποιος είναι παντρεμένος, συζεί ή έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με σουηδό πολίτη τα τελευταία δύο χρόνια, τότε μπορεί να υποβάλει αίτηση για χορήγηση ιθαγένειας αφού συμπληρώσει τρία χρόνια διαμονής στη Σουηδία. Επίσης, ο αιτών δεν πρέπει να έχει χρέη, ενώ πρέπει να έχει και καθαρό ποινικό μητρώο.

Τέλος, αν κάποιος είναι άπατρις μπορεί να λάβει τη σουηδική ιθαγένεια αν έχει γεννηθεί στη χώρα και είναι μικρότερος των πέντε ετών, αν είναι μικρότερος των 18 ετών και υπό κηδεμονία σουηδού πολίτη και αν είναι μεταξύ 18-19 ετών και κατοικεί στη Σουηδία από τα 15 του.

Η Σουηδία βρίσκεται στην κορυφή του πίνακα πολιτικών πολιτογράφησης, με ρυθμίσεις ευνοϊκότερες και απ’ αυτές του Καναδά.

Έλλης Point