Αλλαγή φρουράς στη διαβόητη ΜΙΤ

Ο Χακάν Φιντάν, ετών 42, ο νέος επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας.

Οι μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας στην εμπροσθοφυλακή της εξωτερικής πολιτικής της Άγκυρας

Ο νέος αρχηγός των διαβόητων Μυστικών Υπηρεσιών της Τουρκίας (ΜΙΤ) είναι μόλις 42 ετών. Παρά τη νεαρή του ηλικία, στο παρελθόν έχει αναλάβει μερικά από τα σημαντικότερα πόστα στην Άγκυρα. Ο Χακάν Φιντάν, ο οποίος έχει ακαδημαϊκό υπόβαθρο και ειδικεύεται σε θέματα διεθνών σχέσεων, αναλαμβάνει σε λίγες ημέρες μια από τις πιο νευραλγικές θέσεις στην Άγκυρα. Στόχος του θα είναι να επιχειρήσει καινοτόμες αλλαγές στα πολιτικά και στρατηγικά δρώμενα της Τουρκίας.

Ο κ. Φιντάν γεννήθηκε το 1968 στην Άγκυρα. Αποφοίτησε από τη Σχολή Πολιτικής Επιστήμης και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Maryland των ΗΠΑ. Πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές του σπουδές στο καταξιωμένο ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Τουρκίας Μπίλκεντ, όπου ειδικεύτηκε στο πεδίο των διεθνών σχέσεων.

Για μια περίοδο διετέλεσε καθηγητής στα πανεπιστήμια Μπίλκεντ και Χατζέττεπε, ενώ παράλληλα συμμετείχε σε πολλές ακαδημαϊκές έρευνες διεθνών οργανώσεων. Την περίοδο 1986-2001 εργάστηκε στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις και απέκτησε νατοϊκή εμπειρία. Σε αυτά τα 15 χρόνια, συνέβαλε στη συγγραφή πολλών αναλύσεων που αφορούσαν τη στρατηγική, αμυντική και εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.

Η άνοδος στην εξουσία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης το 2002 σηματοδότησε και τη νέα πορεία του νέου αρχηγού της ΜΙΤ. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Φιντάν διατηρούσε σχέσεις με τους κύκλους του κόμματος από τις προηγούμενες δεκαετίες. Το 2003 οι σχέσεις του με τον Αμπντουλάχ Γκιουλ και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον έφεραν στο περιβάλλον της πρωθυπουργίας.

Μέχρι το 2007 τροφοδότησε το πρωθυπουργικό γραφείο με αναλύσεις που αφορούσαν κυρίως τα στρατηγικά συμφέροντα και την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Οι μελέτες του προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των ανωτέρων του και το 2007 ο κ. Φιντάν έγινε βοηθός σύμβουλος του Τούρκου πρωθυπουργού. Διατηρώντας αυτή την ιδιότητα, το 2008 έγινε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Πρακτορείου Ατομικής Ενέργειας.

Πριν από λίγες ημέρες, η τουρκική κοινή γνώμη έμαθε από τα ΜΜΕ ότι ο κ. Ερντογάν προορίζει για την αρχηγία της ΜΙΤ τον κ. Φιντάν. Παράλληλα, ήρθε στην επιφάνεια η πληροφορία ότι ο κ. Φιντάν επιφυλάσσει μεγάλες αλλαγές στο τουρκικό πολιτικό πεδίο και στη χάραξη στρατηγικής.

Σε μια περίοδο που ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, κάνει όλο περισσότερες αναφορές στην ανάγκη μιας πιο ενεργούς τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, ο κ. Φιντάν από την ηγεσία της ΜΙΤ εστιάζει την προσοχή του σε δυο πεδία: Στην αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή και στην προώθηση του τουρκικού κεφαλαίου στις παγκόσμιες αγορές.

Η οικονομική ισχύς

Η ακαδημαϊκή πορεία και τα δημοσιεύματα του κ. Φιντάν μάς βοηθούν να κατανοήσουμε τον χαρακτήρα των καινοτομιών που έχει κατά νουν ο νέος αρχηγός της ΜΙΤ. Συγκεκριμένα, για τον κ. Φιντάν η στρατηγική της Τουρκίας, εκτός από το πεδίο της άμυνας, θα πρέπει να εστιάζει και στην προώθηση της εξωτερικής πολιτικής, των συμφερόντων της Τουρκίας και του τουρκικού κεφαλαίου στη διεθνή πολιτική σκηνή.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η δομή της ΜΙΤ θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί σύμφωνα με το αμερικανικό πρότυπο, με σκοπό να εξυπηρετεί τη στρατηγική της χώρας. Η ΜΙΤ θα πρέπει να χωριστεί σε δυο υπηρεσίες, την εσωτερική και την εξωτερική. Η εσωτερική, η οποία θα είναι υπεύθυνη για την περισυλλογή πληροφοριών και θα είναι υπό την αρμοδιότητα της Αστυνομίας και της Χωροφυλακής.

Ενώ η εξωτερική υπηρεσία θα στοχεύει στην προώθηση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, στην υποστήριξη αποδήμων Τούρκων και ξένων επενδυτών.

Σύμφωνα με τον κ. Φιντάν, η νέα ΜΙΤ θα πρέπει να εστιάσει την προσοχή της κυρίως στη λειτουργία της εξωτερικής υπηρεσίας. Τα σχέδια του νέου αρχηγού της ΜΙΤ συμφωνούν με την πολιτική γραμμή του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος.

Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο είναι μια ενεργή κρατική δομή, η οποία υποστηρίζει το κεφάλαιο στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Με λίγα λόγια, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης εστιάζει την προσοχή του στην ανάπτυξη του αναδυόμενου κεφαλαίου της Ανατολής σε τοπικό και διεθνές επίπεδο.

Παράλληλα, το συντηρητικό υπόβαθρο του αναδυόμενου κεφαλαίου της Ανατολής φέρνει στην επιφάνεια διάφορες εκσυγχρονισμένες εκφάνσεις του τουρκικού εθνικισμού.

Από αυτή την άποψη, η αναφορά του κ. Φιντάν στους απόδημους Τούρκους (Δυτική Θράκη, Βαλκάνια, Ευρώπη κ.ο.κ.) είναι χαρακτηριστική.

Οι πρώτες ενδείξεις επιμένουν ότι ο κ. Φιντάν έρχεται να αναλάβει την ηγεσία της ΜΙΤ, για να συμβάλει στις τομές που επιχειρεί ο κ. Ερντογάν και οι συνεργάτες του στη διακυβέρνηση της χώρας τους.

Ένας αρχηγός της ΜΙΤ, ο οποίος γνωρίζει πολύ καλά το Κυπριακό και τα θέματα που αφορούν την Ελλάδα, επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις για το μέλλον.
.